น้ำตกตาดฮ้องถือเป็นหนึ่งในน้ำตกที่ยิ่งใหญ่และมีชื่อเสียงที่สุดของจังหวัดเลย ตั้งอยู่บริเวณด้านล่างของภู (เชิงเขาฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือ) ไม่ได้อยู่บนยอดภูเหมือนน้ำตกอื่น ๆ สายน้ำเกิดจากลำน้ำพองที่รับน้ำส่วนหนึ่งจากพื้นที่ราบสูงของภูกระดึงแล้วไหลลงมาตามความลาดชันของหุบเขา น้ำตกมีลักษณะเป็นชั้น ๆ จำนวน 3-5 ชั้น รวมความสูงกว่า 50-70 เมตร

ลักษณะเด่นของน้ำตกตาดฮ้องคือการไหลลงมาของสายน้ำที่แรงและต่อเนื่อง ทำให้เกิดเสียงดังก้องกังวานไปทั่วป่าและหุบเขา เสียงน้ำตกนี้เป็นเอกลักษณ์ที่ทำให้นักท่องเที่ยวรู้สึกถึงพลังของธรรมชาติอย่างเต็มที่ นอกจากความสูงและเสียงดังก้องแล้ว น้ำตกยังมีแผ่นหินขนาดใหญ่ยื่นออกมาเป็นลานหินธรรมชาติด้านล่าง ทำให้เกิดโพรงและช่องว่างใต้ผืนน้ำ เป็นที่นิยมสำหรับการถ่ายภาพและสังเกตระบบนิเวศรอบ ๆ

ชื่อ "ตาดฮ้อง" หรือ "ตาดร้อง" มาจากคำว่า “ฮ้อง” ในภาษาท้องถิ่น หมายถึง เสียงร้องก้องของน้ำตก นักท่องเที่ยวหลายคนมักพูดว่ารู้สึกเหมือนน้ำตกกำลังร้องเพลงให้ฟังตลอดเวลา

เส้นทางน้ำตกตาดฮ้องยังมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ เนื่องจากในอดีตเป็นเส้นทางหลบหลีกและลำเลียงเสบียงของขบวนการเสรีไทยในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ปัจจุบันเส้นทางนี้ได้รับการพัฒนาเป็นเส้นทางท่องเที่ยวเชิงผจญภัยและประวัติศาสตร์ในชื่อ "ตามรอยเสรีไทย ท่องไพรตาดฮ้อง" ทำให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัสทั้งความงดงามของธรรมชาติและเรื่องราวทางประวัติศาสตร์พร้อมกัน

นักท่องเที่ยวที่มาเยือนน้ำตกตาดฮ้องจะได้สัมผัสบรรยากาศป่าดิบเขาที่ร่มรื่นรอบ ๆ น้ำตก มีต้นไม้ใหญ่ สัตว์ป่า เช่น นก และสัตว์เล็กในป่า น้ำตกนี้ยังเป็นแหล่งสำคัญของระบบนิเวศริมลำน้ำพอง ทำให้นักท่องเที่ยวที่สนใจธรรมชาติศึกษาได้ทั้งเรื่องพืชและสัตว์ป่า

การเดินทางเข้าถึงน้ำตกต้องอาศัยความพร้อมด้านร่างกายและความระมัดระวัง เพราะเส้นทางบางช่วงเป็นป่าลึกและลาดชัน การมีผู้นำทางจากเจ้าหน้าที่อุทยานฯ ช่วยให้การเดินทางปลอดภัยและสนุกสนานมากขึ้น นักท่องเที่ยวควรเตรียมรองเท้าและอุปกรณ์เดินป่าที่เหมาะสม รวมถึงน้ำดื่มและอาหารเบา ๆ สำหรับการเดินทางที่ใช้เวลาหลายชั่วโมง

น้ำตกตาดฮ้องยังเหมาะสำหรับผู้ที่ชอบถ่ายภาพ ทั้งภาพมุมกว้างของน้ำตกแบบหลายชั้น ภาพโพรงน้ำตกด้านล่าง หรือภาพทิวทัศน์ป่าดิบเขาโดยรอบ นอกจากนี้ในฤดูฝน น้ำตกจะมีปริมาณน้ำมากและแรง ทำให้บรรยากาศอลังการยิ่งขึ้น แต่ต้องระมัดระวังเส้นทางลื่นและโคลน

สรุปแล้ว น้ำตกตาดฮ้องเป็นจุดหมายสำคัญของนักท่องเที่ยวสายผจญภัยและนักธรรมชาติวิทยา รวมทั้งผู้ที่สนใจประวัติศาสตร์เสรีไทย เส้นทางนี้ให้ทั้งความงดงามของธรรมชาติ เสียงน้ำตกก้องกังวาน และประสบการณ์เดินป่าที่ท้าทาย

• ที่ตั้ง: อยู่ด้านล่างของภู (หุบเขาด้านตะวันตกเฉียงเหนือ) ไม่ได้อยู่บนยอดภูกระดึงเหมือนน้ำตกอื่น ๆ

• การเดินทาง: ต้องติดต่อเจ้าหน้าที่อุทยานฯ เพื่อขออนุญาตและขอผู้นำทาง เนื่องจากเส้นทางค่อนข้างลึกและยากลำบาก

• ความท้าทาย: การเดินทางเข้าถึงต้องใช้การเดินป่าแบบผจญภัย ไม่เหมาะกับนักท่องเที่ยวทั่วไปที่ต้องการความสะดวกสบาย

• ช่วงเวลาที่เหมาะสม: ฤดูฝน (ต.ค.-พ.ย.) น้ำตกจะมีปริมาณน้ำมากและยิ่งใหญ่ แต่เส้นทางจะลื่นและเดินทางยากลำบากกว่าปกติ

ค่าเข้าชม

• ไม่มีค่าเข้าชมน้ำตกโดยตรง แต่รวมอยู่ในค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานฯ

• คนไทย: ผู้ใหญ่ 40 บาท / เด็ก 20 บาท

• ชาวต่างชาติ: ผู้ใหญ่ 400 บาท / เด็ก 200 บาท

เวลาเปิด–ปิด

• อุทยานแห่งชาติภูกระดึง เปิดให้ท่องเที่ยว 1 ตุลาคม – 31 พฤษภาคม และปิดฤดูท่องเที่ยว 1 มิถุนายน – 30 กันยายน ของทุกปี