วัดป่าบ้านตาด หรือชื่อทางการว่า วัดเกษรศีลคุณ เป็นวัดป่าอรัญวาสีสายพระกรรมฐานที่มีชื่อเสียงที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ท่ามกลางความร่มรื่นของป่าธรรมชาติในอำเภอเมืองอุดรธานี ก่อตั้งโดยหลวงตาพระมหาบัว ญาณสัมปันโน พระมหาเถระผู้เป็นศิษย์เอกของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ซึ่งเป็นปรมาจารย์ใหญ่แห่งสายพระป่ากรรมฐานไทย

เดิมบริเวณนี้เป็นป่ารกทึบ มีสภาพสงบเหมาะแก่การภาวนา ในปี พ.ศ. 2498 หลวงตาพระมหาบัวได้เลือกพื้นที่แห่งนี้เพื่อสร้างเป็นวัดป่า เพื่อให้พระภิกษุและฆราวาสได้มีสถานที่ฝึกฝนจิตใจตามแนวทางของพระพุทธเจ้า วัดจึงถูกพัฒนาโดยคงไว้ซึ่งความเรียบง่ายและสมถะ ไม่มีสิ่งปลูกสร้างหรูหรา เน้นการดำรงชีวิตอย่างพอเพียงและสงบเย็น

ตลอดระยะเวลาหลายสิบปี วัดป่าบ้านตาดได้กลายเป็นศูนย์กลางการปฏิบัติธรรมที่มีชื่อเสียงระดับโลก พระภิกษุจากทั้งในและต่างประเทศเดินทางมาฝึกสมาธิและศึกษาธรรมะตามแนวทางของหลวงตาพระมหาบัว ซึ่งท่านได้เน้นสอนเรื่องสติปัฏฐานและสมาธิภาวนา เพื่อให้จิตใจเข้าถึงความสงบและปัญญา

พิพิธภัณฑ์ธรรมเจดีย์ พระธรรมวิสุทธิมงคล เป็นสถานที่สำคัญที่สุดภายในวัด ภายในบรรจุอัฐิธาตุของหลวงตาพระมหาบัว พร้อมจัดแสดงประวัติ ชีวประวัติ ภาพถ่าย และเครื่องอัฐบริขารที่ท่านใช้จริงตลอดชีวิต นอกจากนี้ยังมีการจัดนิทรรศการธรรมะเพื่อให้ผู้ศรัทธาได้ศึกษาและระลึกถึงคำสอนของท่าน

ศาลาการเปรียญของวัดใช้เป็นศูนย์กลางกิจกรรมทางศาสนา เป็นที่ประกอบสังฆกรรม ฟังธรรม และเจริญภาวนา โดยบริเวณนี้ยังเป็นที่ประดิษฐานพระประธาน และมีตู้บรรจุอัฐิธาตุของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ซึ่งถือเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวพุทธทั่วประเทศให้ความเคารพ

บรรยากาศภายในวัดเต็มไปด้วยความสงบ ร่มรื่น มีต้นไม้ใหญ่ขึ้นหนาแน่นทั่วบริเวณ เสียงนกและลมพัดแทนเสียงเครื่องยนต์หรือความวุ่นวายจากภายนอก พระภิกษุจำพรรษาอยู่ในกุฏิไม้หรือเพิงพักเล็ก ๆ แยกกันตามพื้นที่ในป่า เพื่อให้เหมาะแก่การภาวนาอย่างแท้จริง

พระภิกษุในวัดจะตื่นตั้งแต่ตีสี่เพื่อทำวัตรเช้า เดินจงกรม และออกบิณฑบาตในตอนเช้า หลังฉันภัตตาหารเพียงมื้อเดียวจะใช้เวลาที่เหลือในการศึกษาธรรมะ ทำสมาธิ และภาวนา ไม่มีสิ่งบันเทิงหรือความสะดวกสบายเกินจำเป็น ทุกสิ่งในวัดจึงสะท้อนวิถีชีวิตแห่งความเรียบง่าย สมถะ และมุ่งสู่การหลุดพ้น

นอกจากจะเป็นศูนย์กลางทางจิตใจของชาวอุดรธานีแล้ว วัดป่าบ้านตาดยังมีบทบาทสำคัญในการช่วยเหลือสังคม โดยเฉพาะในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 ที่หลวงตาพระมหาบัวได้จัดตั้ง “โครงการผ้าป่าช่วยชาติ” เพื่อนำทองคำและเงินตราสำรองเข้าคลังหลวง ถือเป็นเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์ไทยที่สะท้อนถึงพลังแห่งศรัทธาและเมตตาธรรม

หลังการมรณภาพของหลวงตาพระมหาบัวในปี พ.ศ. 2554 วัดป่าบ้านตาดยังคงได้รับการดูแลอย่างต่อเนื่องโดยพระเถระและศิษยานุศิษย์ของท่าน ยังคงเป็นสถานที่ที่มีผู้คนหลั่งไหลมาทำบุญ ปฏิบัติธรรม และแสวงหาความสงบในจิตใจอย่างไม่ขาดสาย

วัดป่าบ้านตาดจึงไม่เพียงเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ทางศาสนาเท่านั้น แต่ยังเป็นแหล่งเรียนรู้ทางจิตวิญญาณที่สำคัญ ซึ่งสะท้อนถึงแนวคิดแห่งความเรียบง่าย ความเพียร และการปล่อยวางตามหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาอย่างแท้จริง

• รถยนต์ส่วนตัว: เดินทางจากตัวเมืองอุดรธานีไปตามถนนมิตรภาพ (ทางหลวงหมายเลข 2 อุดรธานี–ขอนแก่น) ถึงบริเวณสี่แยกบ้านคงเค็ง ให้เลี้ยวขวาเข้าไปประมาณ 9 กิโลเมตร

• รถโดยสาร: สามารถใช้บริการรถโดยสารท้องถิ่น หรือรถรับจ้างจากตัวเมือง

• ข้อควรปฏิบัติ: ควรแต่งกายสุภาพอย่างยิ่ง (เสื้อผ้าไม่รัดรูป ไม่โป๊) สำรวมกิริยา และรักษาความเงียบสงบเนื่องจากเป็นสถานที่ปฏิบัติธรรม

• เวลาทำบุญ/ปฏิบัติธรรม: หากต้องการร่วมทำบุญตักบาตรและฟังธรรม ควรไปถึงวัดตั้งแต่เช้าตรู่ (ประมาณ 06.00 น.)

ค่าเข้าชม

• ไม่มีค่าเข้าชม

เวลาเปิด–ปิด

• เปิดให้เข้าชมทุกวัน โดยทั่วไปคือ 05.00 – 17.00 น. (บางส่วน เช่น พิพิธภัณฑ์ธรรมเจดีย์ จะเปิดเป็นรอบตามที่ทางวัดกำหนด)