วัดเกาะหลัก (Wat Ko Lak Temple) ถือเป็นหนึ่งในศูนย์กลางทางจิตวิญญาณและประวัติศาสตร์ที่เก่าแก่ที่สุดของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ โดยมีเรื่องเล่าสืบต่อกันมาว่าวัดแห่งนี้มีจุดกำเนิดขึ้นเป็น สำนักสงฆ์ตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลาย หรือประมาณ ปี พ.ศ. 2300 (ค.ศ. 1757) ซึ่งในช่วงแรกเริ่มนั้น มีหลวงพ่อจ้อยซึ่งเดินธุดงค์มาจากภาคตะวันออกเป็นผู้นำในการก่อตั้ง

ลำดับเหตุการณ์สำคัญ:

การก่อตั้งยุคแรก (พ.ศ. 2300): เชื่อกันว่ามีการตั้งสำนักสงฆ์ขึ้นบริเวณอ่าวเกาะหลัก ซึ่งเป็นที่มาของชื่อวัดในเวลาต่อมา

สถานะวัด (พ.ศ. 2459): ได้รับการประกาศตั้งเป็นวัดอย่างเป็นทางการใน ปี พ.ศ. 2459 (ค.ศ. 1916)

พิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยา: ในยุคต่อมา วัดเกาะหลักได้กลายเป็นสถานที่สำคัญที่ใช้ในการประกอบพิธี ถือน้ำพิพัฒน์สัตยา ของข้าราชการในหัวเมือง ซึ่งแสดงให้เห็นถึงสถานะความสำคัญในฐานะวัดคู่บ้านคู่เมือง

พระอารามหลวง (พ.ศ. 2515): ใน ปี พ.ศ. 2515 (ค.ศ. 1972) วัดเกาะหลักได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ ซึ่งเป็นเกียรติสูงสุดและตอกย้ำถึงความสำคัญทางพุทธศาสนาและการปกครองของจังหวัด

หลวงพ่อเปี่ยม: วัดแห่งนี้มีความผูกพันอย่างยิ่งกับ พระสุเมธีวรคุณ (หลวงพ่อเปี่ยม จันทโชโต) อดีตเจ้าคณะจังหวัดและพระเกจิอาจารย์ชื่อดัง ผู้เป็นที่เคารพศรัทธาของชาวประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งรูปหล่อและหุ่นขี้ผึ้งของท่านได้ถูกอัญเชิญมาประดิษฐานไว้ในวิหารเพื่อให้ประชาชนได้กราบไหว้บูชา

สิ่งศักดิ์สิทธิ์: ปัจจุบันภายในวิหารยังเป็นที่ประดิษฐาน พระบรมสารีริกธาตุพระราชทาน ซึ่งเป็นศูนย์รวมจิตใจของพุทธศาสนิกชน

วัดตั้งอยู่ใจกลางเมือง ทำให้เข้าถึงได้ง่าย และมีผู้คนทั้งชาวบ้านและนักท่องเที่ยวมาเยี่ยมชมอยู่เสมอ มีการจัดพิธีประจำปี งานเฉลิมฉลองทางวัฒนธรรม และพิธีอันเป็นมงคลต่าง ๆ ขึ้นที่นี่ ซึ่งดึงดูดผู้คนจำนวนมากตลอดทั้งปี และเพิ่มชีวิตชีวาให้กับบรรยากาศของวัด การมาเยือนวัดเกาะหลักยังช่วยให้เดินทางไปยังสถานที่ท่องเที่ยวใกล้เคียงได้สะดวก เช่น ศาลากลางจังหวัด ชายหาดประจวบคีรีขันธ์ และถนนคนเดินในเมือง ทำให้วัดแห่งนี้เป็นสถานที่ที่ต้องมาเยือนสำหรับทุกคนที่สำรวจจังหวัดประจวบคีรีขันธ์

รถส่วนตัว:

• ใช้ถนนเพชรเกษม (ทางหลวง 4) เลี้ยวเข้าตัวเมืองตามป้าย “ศาลากลางจังหวัด” วัดอยู่ไม่ไกลจากศาลากลาง

รถโดยสาร:

• ลงที่สถานีขนส่งหรือหน้าตลาดในตัวเมือง แล้วเดินหรือใช้รถสองแถวเข้าวัดได้

รถไฟ:

• ลงสถานีรถไฟประจวบคีรีขันธ์ จากนั้นต่อรถรับจ้างเพียงไม่กี่นาที

• มักมีผู้คนนิยมมาสักการะช่วงเช้า บรรยากาศสงบมาก

• แต่งกายสุภาพเมื่อเข้าวัดและศาลหลักเมือง

• ถ่ายภาพได้ทั่วไป แต่ควรหลีกเลี่ยงการรบกวนผู้ที่มาสวดมนต์หรือทำบุญ

• ช่วงเทศกาลอาจมีงานพิธีและรถหนาแน่น ควรเผื่อเวลาเดินทาง

• สามารถเดินเที่ยวต่อยังแหล่งท่องเที่ยวในเมืองได้เลย

ค่าเข้าชม

คนทั่วไป/ชาวต่างชาติ:

• ฟรี

เวลาเปิด–ปิด

• เปิดทุกวัน: 05:00 – 20:00 น.