ปราสาทตาเมือน (Prasat Ta Muean) ตั้งอยู่ในช่องเขาตาเมือน ในเทือกเขาพนมดงรัก เป็นส่วนหนึ่งของอุทยานประวัติศาสตร์กลุ่มปราสาทตาเมือน ซึ่งประกอบด้วยปราสาทหินสามหลังเรียงตามลำดับจากขนาดใหญ่ไปเล็ก ได้แก่ ปราสาทตาเมือนธม, ปราสาทตาเมือนโต๊ด และปราสาทตาเมือน

ปราสาทแห่งนี้ตั้งอยู่ในเขตบ้านหนองคันนาสามัคคี หมู่ 18 ตำบลบ้านตาเมียง อำเภอพนมดงรัก จังหวัดสุรินทร์ โดยอยู่ห่างจากปราสาทตาเมือนโต๊ดไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือประมาณ 390 เมตร ปราสาทตาเมือนเป็นปราสาทที่มีขนาดเล็กที่สุดในกลุ่ม ก่อสร้างด้วยศิลาแลง มีลักษณะเป็นห้องยาว เชื่อกันว่าเป็น ธรรมศาลา หรือบ้านพักที่มีไฟ ซึ่งทำหน้าที่เป็นที่พักสำหรับคนเดินทางตาม เส้นทางสายราชมรรคา จากเมืองพระนคร (นครวัด) ถึงเมืองพิมาย (นครราชสีมา) ในอดีต ธรรมศาลาแห่งนี้ถือเป็นแห่งแรกที่ตั้งอยู่บนแผ่นดินไทยและเป็นธรรมศาลาที่มีสภาพสมบูรณ์ที่สุดในประเทศไทย จนบางครั้งถูกเรียกขานว่า "โรงแรมโบราณ" สะท้อนให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรืองของการคมนาคมและวัฒนธรรมในยุคสมัยนั้น

------------------------------------------------------------------

ข้อควรทราบเกี่ยวกับสถานการณ์ชายแดนล่าสุด:

เป็นที่น่าเสียดายที่พื้นที่บริเวณปราสาทตาเมือน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของแนวชายแดนไทย-กัมพูชา ได้กลายเป็นจุดที่มีความตึงเครียดและเกิดการปะทะกันทางทหารขึ้นเมื่อไม่นานมานี้ ข้อมูลดาวเทียมและแผนที่ที่วิเคราะห์โดย Nathan Ruser ผู้เชี่ยวชาญด้านข้อมูลดาวเทียมจากสถาบันนโยบายยุทธศาสตร์ออสเตรเลีย (ASPI) บ่งชี้อย่างชัดเจนว่า กองกำลังกัมพูชาเป็นฝ่ายเริ่มยิงโจมตีเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม 2568 และมีการเสริมกำลังทหารอย่างเป็นระบบก่อนหน้าที่จะเกิดการปะทะครั้งใหญ่ การวิเคราะห์พบเหตุการณ์ที่กัมพูชาเป็นฝ่ายยกระดับความรุนแรงมากกว่าฝ่ายไทยอย่างมีนัยสำคัญ รวมถึงการวางทุ่นระเบิดใหม่ในพื้นที่ชายแดนด้วย การปะทะนี้ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บทั้งทหารและพลเรือน และนำไปสู่การอพยพของผู้คนจำนวนมากออกจากพื้นที่ชายแดน การพัฒนาล่าสุดนี้ตอกย้ำถึงความเปราะบางของสถานการณ์ตามแนวชายแดนที่ยังคงเป็นข้อพิพาทมาอย่างยาวนาน

• รถยนต์ส่วนตัว: การเดินทางที่สะดวกที่สุดคือโดยรถยนต์ส่วนตัว โดยใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 214 (สุรินทร์-ช่องจอม) แล้วแยกเข้าสู่ถนนท้องถิ่นมุ่งหน้าอำเภอพนมดงรัก และขับต่อไปยังช่องเขาตาเมือนตามป้ายบอกทาง

• รถโดยสารประจำทาง + รถเช่า/แท็กซี่: สามารถนั่งรถโดยสารประจำทางจากกรุงเทพฯ มาลงที่ตัวเมืองสุรินทร์ จากนั้นเช่ารถยนต์หรือใช้บริการแท็กซี่เพื่อเดินทางต่อไปยังปราสาทตาเมือน

• การแต่งกาย: เนื่องจากเป็นโบราณสถาน ควรแต่งกายสุภาพและสวมรองเท้าที่เดินสบาย เพราะอาจจะต้องเดินสำรวจในบริเวณกว้าง

• ช่วงเวลาที่เหมาะสม: ควรเยี่ยมชมในช่วงเช้าหรือช่วงบ่ายแก่ๆ เพื่อหลีกเลี่ยงอากาศร้อนจัด โดยเฉพาะในช่วงฤดูร้อน

• เตรียมอุปกรณ์กันแดด: ควรพกหมวก ร่ม แว่นกันแดด และน้ำดื่มให้เพียงพอ เนื่องจากบริเวณปราสาทค่อนข้างโล่งและอาจมีแดดจัด

• สำรวจกลุ่มปราสาทตาเมือน: ปราสาทตาเมือนเป็นเพียงส่วนหนึ่งของกลุ่มปราสาทตาเมือน ซึ่งประกอบด้วยปราสาทตาเมือนธม และปราสาทตาเมือนโต๊ด หากมีเวลา ควรเยี่ยมชมปราสาททั้งสามแห่งเพื่อทำความเข้าใจถึงความสำคัญและสถาปัตยกรรมของแต่ละแห่งอย่างครบถ้วน

• ศึกษาข้อมูลล่วงหน้า: การศึกษาประวัติและข้อมูลเบื้องต้นของปราสาทจะช่วยเพิ่มอรรถรสในการเยี่ยมชมและทำให้เข้าใจถึงความสำคัญของสถานที่ได้ดียิ่งขึ้น

ค่าธรรมเนียมเข้าชม (Admission Fee):

• เข้าชมฟรี

เวลาเปิดทำการ (Opening Time):

• เปิดทุกวัน: 08:30 น. – 16:30 น.