พระธาตุศรีโคตรบอง (Phra That Sri Kotrabong) ตั้งตระหง่านอยู่ไม่ไกลจากตัวเมืองท่าแขก แขวงคำม่วน ประเทศลาว เป็นปูชนียสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์และจิตวิญญาณที่สืบทอดมายาวนาน

ตามความเชื่อและตำนานท้องถิ่น พระธาตุแห่งนี้สันนิษฐานว่าถูกสร้างขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ 6 เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่ พระยาศรีโคตรบอง กษัตริย์ผู้ทรงอานุภาพแห่งอาณาจักรศรีโคตรบูรณ์ และเพื่อเป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุของ พระพุทธเจ้าทั้ง 4 องค์ในภัทรกัปป์นี้ อันได้แก่ พระกกุสันธพุทธเจ้า, พระโกนาคมนพุทธเจ้า, พระกัสสปพุทธเจ้า และพระโคตมพุทธเจ้า โดยกล่าวกันว่า ด้วยคำแนะนำของพระเถระผู้ทรงคุณวุฒิที่เดินทางมาเผยแผ่พระพุทธศาสนา เจ้าสุมินทะราชจึงได้ลงมือก่อสร้างพระธาตุขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติและบรรจุพระธาตุไว้ ณ ดินแดนศักดิ์สิทธิ์แห่งนี้

พระธาตุศรีโคตรบองมีความเกี่ยวพันอย่างลึกซึ้งกับ พระธาตุพนม จังหวัดนครพนม ประเทศไทย ซึ่งตั้งอยู่ฝั่งตรงข้ามของแม่น้ำโขง ทั้งสองพระธาตุถือเป็นเจดีย์คู่บ้านคู่เมืองของอาณาจักรศรีโคตรบูรณ์ในอดีต สะท้อนถึงความสัมพันธ์ทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมอันแน่นแฟ้นระหว่างผู้คนสองฝั่งโขงมาอย่างยาวนาน

ในด้านสถาปัตยกรรม องค์พระธาตุมีลักษณะเป็นเจดีย์ทรงสี่เหลี่ยมคล้ายคลึงกับพระธาตุพนม แต่มีขนาดที่เล็กกว่าและมีลวดลายที่แตกต่างออกไป ภายในบริเวณวัดยังมีสิ่งปลูกสร้างที่น่าสนใจ เช่น พระพุทธรูปองค์ใหญ่และอนุสาวรีย์พระยาศรีโคตรบอง ซึ่งเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวท่าแขก

พระธาตุศรีโคตรบองจึงไม่เป็นเพียงโบราณสถาน แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของความผูกพันทางวัฒนธรรมและความศรัทธาระหว่างไทยและลาว ผู้มาเยือนจะได้สัมผัสกับความสงบทางจิตใจและเรียนรู้เรื่องราวความเป็นมาของอาณาจักรโบราณแห่งนี้

• จากประเทศไทย: สามารถเดินทางข้ามพรมแดนจากจังหวัดนครพนมโดยเรือข้ามฟากที่ท่าเรือในตัวเมือง ไปยังเมืองท่าแขก แขวงคำม่วน สปป.ลาว จากนั้นใช้รถสามล้อหรือรถเช่าเดินทางต่อไปยังพระธาตุ

• จากตัวเมืองท่าแขก: สามารถเดินทางด้วยรถสามล้อ (Tuk-Tuk) หรือรถยนต์ส่วนตัวไปตามถนนเลียบแม่น้ำโขง ซึ่งใช้เวลาเดินทางไม่นาน

• การเดินทางเข้าประเทศลาวต้องใช้หนังสือเดินทางและวีซ่าตามข้อกำหนด

• ควรแต่งกายสุภาพเรียบร้อยเมื่อเข้าไปในบริเวณพระธาตุ

• ควรเตรียมเงินกีบลาว (LAK) หรือเงินไทย (บาท) ที่สามารถใช้แลกเปลี่ยนได้ในท้องถิ่น