“ศูนย์เรียนรู้และพัฒนาด้านเกษตรอินทรีย์ตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ท่ามกลางบรรยากาศบริสุทธิ์ของอำเภอวังน้ำเขียว ที่เปิดให้เข้าชมแปลงผักปลอดสารพิษและกิจกรรมฐานการเรียนรู้ด้านการเกษตรที่ยั่งยืน”
ศูนย์ส่งเสริมกสิกรรมไร้สารพิษ (Wang Nam Khiao Organic Agriculture Center) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ณ อำเภอวังน้ำเขียวแห่งนี้ ถือเป็นแบบอย่างที่ประสบความสำเร็จในการพลิกฟื้นผืนดินให้กลับมามีความอุดมสมบูรณ์อย่างยั่งยืน โดยริเริ่มขึ้นในปี พ.ศ. 2541 จากความมุ่งมั่นของกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ที่ต้องการยุติการใช้สารเคมีและยาฆ่าแมลง ซึ่งส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศและสุขภาพของชุมชน ต่อมาในปี พ.ศ. 2544 ศูนย์ฯ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (รัชกาลที่ 9) ทรงรับไว้ในโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เพื่อเป็นแหล่งศึกษา ค้นคว้า และเผยแพร่องค์ความรู้ด้านกสิกรรมธรรมชาติที่ปลอดสารพิษอย่างเป็นระบบ
หัวใจสำคัญของศูนย์ฯ คือการดำเนินงานตามหลัก ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โดยมุ่งเน้นการพึ่งพาตนเอง การผลิตอาหารที่ปลอดภัย และการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ผู้เข้าชมจะได้เรียนรู้ตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ ผ่านฐานการเรียนรู้ที่หลากหลายและลงมือปฏิบัติจริง (Workshops) เช่น ฐานการทำปุ๋ยหมักชีวภาพที่ไม่ต้องพลิกกลับกอง, การผลิตน้ำหมักจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพสูง, การผลิตน้ำส้มควันไม้เพื่อไล่แมลงอย่างปลอดภัย รวมถึงเทคนิคการปลูกพืชหมุนเวียนและพืชแซมเพื่อปรับปรุงบำรุงดินโดยไม่ต้องพึ่งพาสารเคมี
พื้นที่ภายในศูนย์ฯ ถูกจัดสรรเป็นสัดส่วนอย่างชัดเจน ประกอบด้วยแปลงสาธิตการปลูกพืชผักตามฤดูกาล, ไร่นาสวนผสม, แปลงปลูกไม้ผลอินทรีย์, และโรงเรือนเพาะกล้าที่ได้มาตรฐาน ผลผลิตที่นี่มีชื่อเสียงด้านคุณภาพและความปลอดภัยสูง เช่น ผักสลัดหลากหลายชนิด, เห็ดนานาพันธุ์, และพืชสมุนไพรหายาก ซึ่งผลผลิตเหล่านี้จะถูกส่งต่อให้แก่ร้านค้าสหกรณ์ของศูนย์ฯ เพื่อจำหน่ายในราคาที่เป็นธรรม นอกจากเป็นแหล่งผลิตอาหารปลอดภัยแล้ว ศูนย์ฯ ยังเป็นแหล่งรวมของกลุ่มเครือข่ายเกษตรอินทรีย์ที่เข้มแข็งในพื้นที่วังน้ำเขียวและใกล้เคียง โดยมีการจัดอบรมและสัมมนาเพื่อถ่ายทอดประสบการณ์และองค์ความรู้ให้แก่เกษตรกรรายใหม่และผู้ที่สนใจ
นอกจากนี้ ศูนย์ฯ ยังเปิดให้บริการในรูปแบบของ ศูนย์วิสาหกิจชุมชน ที่มีที่พักสำหรับผู้มาศึกษาดูงานระยะยาว รวมถึงมีบริการร้านอาหารที่เน้นเมนูสุขภาพจากวัตถุดิบปลอดสารพิษที่ปลูกเองภายในศูนย์ฯ ซึ่งช่วยสร้างรายได้ที่มั่นคงและยั่งยืนให้แก่ชุมชน ผู้มาเยือนจึงไม่เพียงแต่ได้ชมทัศนียภาพอันสวยงามของวังน้ำเขียว แต่ยังได้เห็นภาพความสำเร็จของการปรับเปลี่ยนวิถีการเกษตรจากเคมีสู่ธรรมชาติอย่างเป็นรูปธรรม
วิธีการเดินทาง
- การเดินทางที่ดีที่สุดคือรถยนต์ส่วนตัว ใช้เส้นทางถนนมิตรภาพ (ทล. 2) มุ่งหน้าไปทางโคราช เลี้ยวเข้าสู่ถนนทางหลวงหมายเลข 304 (กบินทร์บุรี-นครราชสีมา) เมื่อเข้าสู่เขตวังน้ำเขียว ให้สังเกตป้ายบอกทางเข้าสู่ศูนย์ฯ หรือใช้ Google Maps นำทางไปยัง "ศูนย์กสิกรรมไร้สารพิษวังน้ำเขียว" (ตั้งอยู่ไม่ไกลจากแหล่งท่องเที่ยวสำคัญอื่นๆ ในวังน้ำเขียว)
คำแนะนำ
-
เหมาะสำหรับผู้ที่สนใจการทำเกษตร, สุขภาพ, หรือครอบครัวที่ต้องการกิจกรรมเรียนรู้เชิงปฏิบัติ
-
ควรติดต่อศูนย์ฯ ล่วงหน้า หากต้องการเข้าชมแบบหมู่คณะหรือต้องการวิทยากรบรรยาย
-
อย่าลืมแวะซื้อผัก ผลไม้ และผลิตภัณฑ์แปรรูปปลอดสารพิษที่สหกรณ์ของศูนย์ฯ เพื่อสนับสนุนเกษตรกร
-
อากาศดีตลอดปี ควรเตรียมเสื้อผ้าที่สวมสบายสำหรับเดินชมแปลงผัก
ค่าเข้าชม:
-
บุคคลทั่วไป: เข้าชมฟรี
-
คณะศึกษาดูงาน: มีค่าใช้จ่ายตามหลักสูตรและบริการที่เลือก (เช่น ค่าวิทยากร ค่าอาหาร หรือค่าที่พัก) ควรสอบถามรายละเอียดกับทางศูนย์ฯ โดยตรง
เวลาเปิดปิดทำการ:
- เปิดทำการทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08:00 - 17:00 น. (กรุณาตรวจสอบเวลาอีกครั้งก่อนเดินทาง โดยเฉพาะในช่วงเทศกาล)