ทะเลบัวแดง หนองหานกุมภวาปี (The Red Lotus Sea Nong Han Kumphawapi) ที่โด่งดังนั้นแท้จริงแล้วคือส่วนหนึ่งของ บึงหนองหาน ซึ่งเป็นแหล่งน้ำจืดธรรมชาติขนาดใหญ่ที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และใหญ่เป็นอันดับสามของประเทศไทย มีพื้นที่กว้างขวางครอบคลุมหลายอำเภอของจังหวัดอุดรธานี โดยเฉพาะอำเภอกุมภวาปีและอำเภอประจักษ์ศิลปาคม ตัวบึงมีความลึกเฉลี่ยเพียงประมาณ 1 เมตร และเป็นแหล่งกำเนิดของแม่น้ำปาว

ความพิเศษของหนองหานแห่งนี้คือการเป็นแหล่งระบบนิเวศที่มีความอุดมสมบูรณ์สูงมาก โดยเฉพาะพันธุ์พืชน้ำอย่าง ดอกบัวสาย (Nymphaea lotus) ซึ่งมีชื่อเรียกพื้นบ้านว่า "บัวแดง" หรือ "บัวหลวง" ดอกบัวเหล่านี้จะเจริญเติบโตเต็มผืนน้ำหลายพันไร่ โดยเฉพาะบริเวณท้องน้ำตื้น เมื่อถึงช่วงฤดูหนาว ตั้งแต่ประมาณ ต้นเดือนธันวาคมไปจนถึงช่วงปลายเดือนกุมภาพันธ์ ดอกบัวนับล้านดอกจะพร้อมใจกันผลิดอกบานสะพรั่งยามเช้า สร้างทัศนียภาพอันน่าทึ่ง จนได้รับการขนานนามว่าเป็น "ทะเลบัวแดง" อย่างแท้จริง

นอกเหนือจากบัวแดงแล้ว หนองหานยังเป็นบ้านของพืชน้ำนานาชนิด และเป็นแหล่งอาศัยสำคัญของสัตว์น้ำและนกอพยพหลากหลายสายพันธุ์ โดยมีรายงานว่ามีนกอาศัยอยู่มากกว่า 74 ชนิด ทั้งนกประจำถิ่นและนกที่อพยพมาจากที่อื่นตามฤดูกาล ทำให้นอกจากจะได้ชมความงามของดอกบัวแล้ว นักท่องเที่ยวยังสามารถเพลิดเพลินกับการดูนกได้อีกด้วย

การท่องเที่ยวหลักคือการ ล่องเรือชมบัว นักท่องเที่ยวสามารถใช้บริการเรือนำเที่ยวจากท่าเรือหลักหลายแห่ง เช่น ท่าเรือบ้านเดียม และ ท่าเรือเชียงแหว ซึ่งเป็นจุดขึ้นเรือยอดนิยม ท่าเรือเหล่านี้เป็นของชุมชนในท้องถิ่น ซึ่งมีการจัดตั้งกลุ่มบริการเรือเพื่อสร้างรายได้และมีการควบคุมมาตรฐานความปลอดภัย บริการเรือมีทั้งเรือขนาดเล็กสำหรับ 2-3 คน และเรือขนาดใหญ่สำหรับ 6-10 คน โดยเรือจะพาไปตามเส้นทางที่เต็มไปด้วยดอกบัวที่กำลังเบ่งบานกลางบึง ซึ่งใช้เวลาในการล่องเรือประมาณ 1 ชั่วโมงครึ่งต่อรอบ การมาเยือนในช่วงเช้าตรู่ (ก่อน 10 โมงเช้า) จะเป็นช่วงเวลาที่ดีที่สุด เพราะดอกบัวจะเปิดกลีบรับแสงอาทิตย์อย่างเต็มที่ และเมื่อแดดเริ่มแรงขึ้น ดอกบัวจะค่อยๆ หุบลง การเยี่ยมชมทะเลบัวแดงจึงไม่ได้มอบแค่ภาพความงามของดอกไม้เท่านั้น แต่ยังเป็นโอกาสในการสัมผัสกับวิถีชีวิตดั้งเดิมของชาวบ้านที่อาศัยอยู่รอบหนองหานอีกด้วย

• เดินทางจากตัวเมืองอุดรธานี โดยใช้ทางหลวงหมายเลข 2 (ถนนมิตรภาพ) มุ่งหน้าไปทางขอนแก่น ถึงหลักกิโลเมตรที่ 26 แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าสู่เส้นทางห้วยสามพาด-อำเภอประจักษ์ศิลปาคม จากนั้นเดินทางต่อไปอีกประมาณ 18 กิโลเมตร จะถึงบริเวณที่ตั้งของหนองหานกุมภวาปีและท่าเรือบริการต่างๆ

• ช่วงเวลาที่ดีที่สุด: ควรล่องเรือชมบัวในช่วงเช้าตรู่ ตั้งแต่ 06.00 น. ถึงไม่เกิน 11.00 น. เพราะเป็นช่วงที่ดอกบัวแดงบานสะพรั่งเต็มที่และอากาศเย็นสบาย

• การแต่งกาย: เตรียมเสื้อกันหนาว หมวก และแว่นกันแดด เนื่องจากอากาศในช่วงเช้าจะเย็นจัด และมีลมพัดขณะล่องเรือ

• ค่าบริการเรือ: มีเรือบริการ 2 ขนาด คือ เรือเล็ก (2-3 ที่นั่ง) และเรือใหญ่ (6-10 ที่นั่ง) ราคาจะแตกต่างกันไปตามจำนวนผู้โดยสารและท่าเรือที่ให้บริการ โดยใช้เวลาล่องเรือประมาณ 1 ชั่วโมง 30 นาที

ค่าเข้าชม:

• ค่าเข้าพื้นที่: ไม่มีค่าธรรมเนียม ในการเข้าชมพื้นที่ทะเลบัวแดง หนองหานกุมภวาปี

• ค่าบริการล่องเรือชมบัว: นักท่องเที่ยวจะต้องจ่ายค่าบริการสำหรับเรือนำเที่ยว ซึ่งดำเนินการโดยกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ราคาแตกต่างกันเล็กน้อยตามท่าเรือและขนาดของเรือ แต่โดยเฉลี่ยมีดังนี้:

  • เรือบริการขนาดเล็ก (นั่งได้ 2-3 คน): ราคาประมาณ 100 – 150 บาท ต่อคนต่อเที่ยว (บางท่าเรืออาจคิดราคาเหมาลำเล็กประมาณ 300 บาท)

  • เรือบริการขนาดใหญ่ (นั่งได้ 6-10 คน): ราคาประมาณ 600 บาท ต่อลำต่อเที่ยว

(หมายเหตุ: ค่าบริการล่องเรืออาจมีการปรับเปลี่ยนเล็กน้อยในแต่ละฤดูกาลท่องเที่ยว โปรดสอบถามราคาที่แน่นอนกับผู้ให้บริการเรือ ณ จุดให้บริการ)

เวลาเปิดปิดทำการ:

• ช่วงเวลาบริการเรือ: บริการล่องเรือชมบัวแดงจะเริ่มตั้งแต่เวลา 06.00 – 17.00 น. (ตลอดช่วงฤดูกาลบัวแดงบาน)

• ฤดูกาลบัวแดงบาน: ดอกบัวจะพร้อมใจกันบานสะพรั่งเป็นประจำทุกปีในช่วงฤดูหนาว ตั้งแต่เดือนธันวาคมจนถึงต้นเดือนมีนาคม