วัดติกเซย์ (Thiksey Monastery) หรือที่รู้จักกันในชื่อ ทิกเซย์ กอมปา (Thiksey Gompa) เป็นอารามพุทธแบบทิเบตที่โดดเด่น ตั้งตระหง่านอยู่บนยอดเขาในหมู่บ้านติกเซย์ ท่ามกลางทิวทัศน์อันงดงามของหุบเขาอินดัส อารามแห่งนี้ตั้งอยู่ห่างจากตัวเมืองเลห์ (Leh) ไปทางทิศตะวันออกประมาณ 19 กิโลเมตร ในภูมิภาคลาดักห์ แค้วนชัมมูและแคชเมียร์ ทางตอนเหนือของประเทศอินเดีย วัดติกเซย์เป็นหนึ่งในอารามที่ใหญ่ที่สุดและเป็นสัญลักษณ์สำคัญของลาดักห์ มีชื่อเสียงอย่างมากเนื่องจากมีลักษณะทางสถาปัตยกรรมที่คล้ายคลึงกับพระราชวังโปตาลาอันเลื่องชื่อในลาซา ประเทศทิเบต

สถานที่นี้มีประวัติศาสตร์อันยาวนานโดยถูกสร้างขึ้นในช่วง กลางศตวรรษที่ 15 โดยเชอรับ ซังโป (Sherab Zangpo) ซึ่งเป็นศิษย์ของท่านซงคาปา (Tsongkhapa) ผู้นำทางจิตวิญญาณที่ได้รับการเคารพอย่างสูงของพุทธศาสนาแบบทิเบต (และเป็นผู้ก่อตั้งนิกายเกลุกปะ) หรือที่รู้จักกันในชื่อ "นิกายลามะหมวกเหลือง" อารามแห่งนี้ได้เติบโตและขยายอิทธิพลอย่างต่อเนื่องตลอดหลายศตวรรษที่ผ่านมา

ต่อมาได้มีการบูรณะและพัฒนาขึ้นเพื่อรักษาคุณค่าทางวัฒนธรรมและความศรัทธาของชุมชน วัดติกเซย์เป็นศูนย์กลางสำคัญสำหรับการเรียนรู้และการปฏิบัติธรรมของพุทธศาสนาในลาดักห์ ภายในวัดมีโครงสร้างทางเดินที่ค่อนข้างซับซ้อน ประกอบด้วยอาคาร ศาลเจ้า และที่พักอาศัยที่ลดหลั่นตามแนวเขา ภายในยังเก็บรวบรวมงานศิลปะพุทธศิลป์อันล้ำค่า เช่น สถูปโบราณ พระพุทธรูป ภาพเขียนทังก้า และคัมภีร์เก่าแก่จำนวนมาก รวมถึงมีผลงานศิลปะจิตรกรรมฝาผนังที่แสดงถึงหลักธรรมคำสอน

สิ่งที่น่าสนใจและเป็นไฮไลท์ที่สุดของวัด คือ พระศรีอริยเมตไตรย์ (Maitreya Buddha) ซึ่งเป็นที่รู้จักกันในนาม "Future Buddha" หรือพระพุทธเจ้าในอนาคต พระพุทธรูปองค์นี้มีความยิ่งใหญ่สูงถึง 15 เมตร เทียบเท่าอาคารสองชั้น พระพุทธรูปองค์นี้ใช้เวลาสร้างถึง 4 ปี เพื่อเฉลิมฉลองการเสด็จเยือนขององค์ดาไลลามะองค์ที่ 14 ในปี ค.ศ. 1970 ตามความเชื่อ พระพุทธเจ้ามีหลายองค์ตามยุคสมัย ก่อนหน้ายุคของพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันที่เรานับถือกันอยู่ ได้มีพระพุทธเจ้ามาก่อนแล้ว 27 พระองค์ และพระพุทธเจ้าองค์ต่อไปจะมีพระนามว่า พระศรีอริยเมตไตรย์ ซึ่งถือว่าเป็นพระพุทธเจ้าองค์ที่ 28 นั่นเอง ชาวทิเบตเชื่อว่าหากใครได้สร้างพระพุทธรูปหรือวาดภาพทังก้าของพระศรีอริยเมตไตรย์แล้วละก็ เมื่อเสียชีวิตไปก็จะได้ไปเกิดใหม่ในสรวงสวรรค์ชั้นสูง พระพุทธรูปนี้สร้างโดย นาวาง เซริง (Nawang Tshering) ซึ่งใช้เวลาในการสร้าง 2 ปี

ในช่วงเทศกาลหรือฤดูกาลพิเศษ อารามติกเซย์เป็นเจ้าภาพจัด เทศกาลกุสตร์ (Gustor Festival) ประจำปีในเดือนตุลาคม/พฤศจิกายน (ตรงกับวันที่ 17 ถึง 19 ของเดือนที่เก้าตามปฏิทินทิเบต) เทศกาลที่มีชีวิตชีวานี้มีการแสดงระบำหน้ากาก (Cham Dance) ดนตรีพื้นเมือง และพิธีกรรมต่างๆ ซึ่งดึงดูดผู้คนในท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวจำนวนมาก นอกจากนี้ ยังมีการจัดงานแสดงสินค้าที่ฐานของอารามในช่วงเวลานี้ด้วย ผู้มาเยือนสามารถเข้าร่วมสังเกตการณ์พระสงฆ์ประกอบพิธีสวดมนต์เช้าประจำวัน ซึ่งปกติจะเกิดขึ้นระหว่างเวลา 06:00 น. ถึง 07:30 น. การสวดมนต์พระสูตรแบบประสานเสียงสร้างบรรยากาศที่สงบและเปี่ยมด้วยจิตวิญญาณอย่างลึกซึ้ง

สถานที่นี้ยังเหมาะสำหรับผู้ที่สนใจศึกษาพุทธศาสนาทิเบต ศิลปะและสถาปัตยกรรมโบราณ รวมถึงผู้ที่ต้องการสัมผัสประสบการณ์ทางวัฒนธรรมและจิตวิญญาณอันลึกซึ้ง และยังเป็นจุดที่เหมาะสำหรับช่างภาพในการเก็บภาพทิวทัศน์อันงดงามของหุบเขาอินดัสและเทือกเขาโดยรอบ

หากคุณต้องการสัมผัสประสบการณ์และเรียนรู้เกี่ยวกับพุทธศาสนาทิเบตในสถานที่อันศักดิ์สิทธิ์และงดงามราวกับอยู่ในดินแดนแห่งเทพนิยาย อารามติกเซย์คือจุดหมายปลายทางที่ไม่ควรพลาด

• ทางอากาศ: สนามบินที่ใกล้ที่สุดคือ สนามบิน Kushok Bakula Rimpochee (IXL) ในเมืองเลห์ จากเลห์ คุณสามารถนั่งแท็กซี่ รถบัสท้องถิ่น หรือจัดการทัวร์ไปยังวัดติกเซย์ได้

• ทางบก: วัดติกเซย์ตั้งอยู่บนทางหลวงเลห์-มานาลี และมีการคมนาคมทางถนนที่ดีจากเลห์ รถแท็กซี่และรถบัสท้องถิ่นมีให้บริการอย่างสะดวกจากเลห์

• ข้อแนะนำ: เนื่องจากลาดักห์ตั้งอยู่ในพื้นที่สูง ขอแนะนำให้คุณ ปรับตัวให้เข้ากับความสูงของพื้นที่ในเลห์ (acclimatization) เป็นเวลาอย่างน้อย 1-2 วันก่อนที่จะเดินทางไปเยี่ยมชมอาราม เพื่อป้องกันอาการแพ้ความสูง

• ช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการเยี่ยมชม: ควรเยี่ยมชมวัดติกเซย์ในช่วง เดือนพฤษภาคมถึงกันยายน ซึ่งเป็นช่วงที่อากาศอบอุ่นสบายและถนนปลอดจากหิมะ ฤดูหนาวอากาศจะหนาวจัดและมีหิมะตกหนัก

• การแต่งกาย: เนื่องจากเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ กรุณาแต่งกายสุภาพและให้ความเคารพ (ควรปกปิดไหล่และเข่า)

• รองเท้า: คุณอาจต้องถอดรองเท้าก่อนเข้าในบางพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์

• ความปลอดภัย: โปรดระมัดระวังทรัพย์สินส่วนตัว และปฏิบัติตามกฎระเบียบของวัดอย่างเคร่งครัด

• ความสงบ: นี่คือสถานที่ทางศาสนาที่สำคัญ โปรดรักษาความสงบและเคารพบรรยากาศอันศักดิ์สิทธิ์