“ซากโบราณของวังโบราณในสมัยเจ้าชายสิทธัตถะก่อนจะเสด็จออกผนวช บรรยากาศเงียบสงบ รายล้อมด้วยโบราณวัตถุโบราณสถานมากมาย”
วังเก่ากบิลพัสดุ์ (Tilaurakot) คือโบราณสถานที่ตั้งอยู่ในเขตกาปิลวัสตู (Kapilvastu) ประเทศเนปาล ซึ่งนักโบราณคดีเชื่อว่าเป็นสถานที่ตั้งของกรุงกบิลพัสดุ์ เมืองหลวงของแคว้นสักกะและบ้านเกิดของเจ้าชายสิทธัตถะ พระพุทธเจ้า
ในปี พ.ศ. 2442 นักโบราณคดีได้ติดตามแนวเส้นทางเสาพระเจ้าอโศกและตำนานการสร้างเมือง จนพบกับเมืองโบราณร้างชื่อ "ติเลาราโกต (Tilaurakot)" ซึ่งอยู่ห่างจากเชิงเขาหิมาลัยไปทางใต้ราว 16 กิโลเมตร และอยู่ห่างจากลุมพินีวัน (สถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า) ราว 35 กิโลเมตรทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ
หลักฐานจากการขุดค้นทางโบราณคดีชี้ให้เห็นว่า บริเวณนี้เป็นที่ตั้งของเมืองโบราณก่อนพุทธกาลราว 100 ปี และมีการพัฒนาเจริญรุ่งเรืองเรื่อยมา จนถึงปลายพุทธศตวรรษที่ 7 ก่อนจะถูกทิ้งร้าง เหลือไว้เพียงซากกำแพงเมือง คูเมือง ประตู และโครงสร้างสิ่งปลูกสร้างบางส่วนให้เห็นอยู่จนถึงปัจจุบัน
ชื่อ "กบิลพัสดุ์" แปลว่า "ที่อยู่ของฤาษีกบิล" เนื่องจากพื้นที่นี้เคยเป็นที่พำนักของดาบสผู้มีนามว่ากบิล ต่อมาพวกเจ้าศากยะจึงมาตั้งบ้านเมืองและตั้งชื่อเมืองตามชื่อของฤาษีเพื่อเป็นอนุสรณ์
ตามพุทธประวัติ พระพุทธเจ้าได้ประทับอยู่ในกรุงกบิลพัสดุ์จนมีพระชนมายุ 29 พรรษา ก่อนจะเสด็จออกบวชพร้อมนายฉันทะและม้ากัณฑกะ โดยออกจากประตูด้านทิศตะวันออกของเมือง ซึ่งปัจจุบันยังสามารถเยี่ยมชมบริเวณแนวประตูนี้ได้
สถานที่ใกล้เคียงยังมีโบราณสถานที่สำคัญ เช่น เชตวันมหาวิหาร (Ashoka Pillar), สถูปพระเจ้าสุทโธทนะ (King Suddhodana's Chedi), วัดไทยนิโคธาราม และวัดจากประเทศพุทธศาสนิกชาติอื่นๆ เช่น ศรีลังกา ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ ซึ่งตั้งอยู่บริเวณลุมพินีซึ่งอยู่ไม่ไกลจากเมืองเก่าแห่งนี้
วิธีการเดินทาง
- จากลุมพินี: เดินทางด้วยรถยนต์ส่วนตัวหรือแท็กซี่ประมาณ 35 กิโลเมตร ใช้เวลาราว 1 ชั่วโมง
-
จากชายแดนอินเดีย: ข้ามพรมแดนที่จุดผ่านแดนโสไนลี จากเมืองโครักขปุระ (อินเดีย) แล้วเดินทางต่อประมาณ 30 นาที
คำแนะนำ
-
ควรมีไกด์ท้องถิ่นเพื่อให้ข้อมูลทางประวัติศาสตร์อย่างละเอียด
-
พกน้ำดื่มและหมวกกันแดด เนื่องจากพื้นที่เปิดโล่งและอากาศร้อน
-
ตรวจสอบเวลาทำการและเตรียมพาสปอร์ตหากเดินทางจากฝั่งอินเดีย
ค่าธรรมเนียมเข้าชม: ประมาณ 200 รูปีเนปาล (อาจมีการเปลี่ยนแปลงตามช่วงเวลา)
เวลาเปิดทำการ: ทุกวัน เวลา 08.00 - 17.00 น.