วัดพระธาตุจอมทอง (Wat Phra That Chom Thong) เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร และเป็นปูชนียสถานสำคัญคู่บ้านคู่เมืองพะเยามาตั้งแต่โบราณกาล วัดแห่งนี้มีความสำคัญทั้งด้านศาสนาและวัฒนธรรมล้านนา โดยเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวพะเยาและชุมชนใกล้เคียงในการประกอบพิธีกรรมทางพุทธศาสนาและประเพณีท้องถิ่น

ตัววัดตั้งอยู่บน ดอยจอมทอง เนินเขาสูงเด่นชัดจากระยะไกล ทำให้เป็นจุดสังเกตที่สำคัญของเมืองพะเยา และตรงข้ามกับวัดศรีโคมคำ (วัดพระเจ้าตนหลวง) การตั้งอยู่บนเนินเขานี้ไม่เพียงแต่สร้างความสง่าให้กับเจดีย์และวิหารเท่านั้น แต่ยังเป็นจุดชมวิวทิวทัศน์ กว๊านพะเยา และตัวเมืองพะเยาได้อย่างงดงามแบบพาโนรามา

นอกจากนี้ วัดพระธาตุจอมทองยังเป็นสถานที่ที่นักท่องเที่ยวและชาวบ้านมักมาเยือนเพื่อสักการะพระธาตุเจดีย์, ทำบุญ และขอพรจาก มณฑปพระเจ้าทันใจ ที่ตั้งอยู่ภายในบริเวณวัด ทำให้วัดแห่งนี้เป็นทั้งศาสนสถานและแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่สำคัญของจังหวัดพะเยา

ประวัติและที่มา

• วัดสร้างตั้งแต่สมัยพุทธศตวรรษที่ 20 โดยชาวล้านนาเพื่อเป็น ศูนย์รวมจิตใจของชุมชนและปูชนียสถานคู่เมืองพะเยา

• มีวัตถุประสงค์เพื่อบรรจุ พระบรมสารีริกธาตุ จากกรุงสุโขทัย แสดงถึง ความศรัทธาของพุทธศาสนิกชนในล้านนา

• วัดมีบทบาทสำคัญด้านศาสนาและเทศกาลประเพณี เช่น งานทำบุญขึ้นธาตุ

• มีการบูรณะหลายครั้งเพื่อรักษาความงดงามของศิลปกรรมล้านนาและเจดีย์ทอง

องค์พระธาตุ

• เจดีย์ทรงระฆังแบบล้านนาโบราณ สีทองอร่าม ประดับฉัตรทอง

• ภายในบรรจุ พระบรมสารีริกธาตุ

• สถาปัตยกรรมสะท้อน อิทธิพลศิลปะสุโขทัยและพม่า คล้ายกับ พระธาตุหริภุญชัย จังหวัดลำพูน

• เป็น ปูชนียสถานที่ชาวพะเยาเคารพและกราบไหว้ขอพร

วิหารและมณฑป

• วิหารตกแต่งด้วยลวดลายปูนปั้นวิจิตร มีพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์หลายองค์

• บริเวณวัดมี มณฑปพระเจ้าทันใจ ที่นักท่องเที่ยวนิยมมาขอพรให้สมปรารถนาอย่างรวดเร็ว

กิจกรรมและพิธีสำคัญ

• นักท่องเที่ยวสามารถเข้าร่วมสวดมนต์หรือปฏิบัติธรรมแบบสั้น

• ในช่วงงานวันขึ้นธาตุ จะได้สัมผัสบรรยากาศเทศกาลล้านนาแบบดั้งเดิม

ทิวทัศน์และสภาพแวดล้อม

• รอบวัดเป็น สวนรุกขชาติ ร่มรื่น เหมาะแก่การพักผ่อนและปฏิบัติธรรม

• จากยอด ดอยจอมทอง สามารถชม กว๊านพะเยา และเมืองพะเยาแบบพาโนรามา 360 องศา

• เหมาะสำหรับการถ่ายภาพช่วงเช้าและพระอาทิตย์ตก

สิ่งอำนวยความสะดวก

• จุดจอดรถสะดวก

• ห้องน้ำสำหรับนักท่องเที่ยว

• ทางเดินขึ้นดอยสะดวกและปลอดภัย

• มีหลายมุมให้ถ่ายภาพวิวสวยงาม

รถยนต์ส่วนตัว:

• ขับจากตัวเมืองพะเยา ตามถนนพหลโยธิน (ทางหลวงหมายเลข 1) เลี้ยวเข้าซอย 13 หมู่ 17 ตำบลบ้านต๋อม ขับต่อประมาณ 5–10 นาทีจนถึงลานจอดรถบริเวณวัด

รถโดยสารประจำทาง / รถสองแถว:

• จากตัวเมืองพะเยา ใช้บริการสองแถวหรือรถตู้ไปลงใกล้วัดศรีโคมคำ แล้วต่อรถมอเตอร์ไซค์รับจ้างขึ้น ดอยจอมทอง ประมาณ 5–10 นาที

สำหรับนักท่องเที่ยวที่ชอบเดิน:

• มีบันไดและทางเดินลาดชันเล็กน้อยจากลานจอดรถไปยังองค์พระธาตุ ใช้เวลาประมาณ 10–15 นาที แนะนำใส่รองเท้าที่เดินสบาย และเตรียมน้ำดื่ม

• แนะนำไปช่วงเช้าตรู่หรือเย็นเพื่อชมพระอาทิตย์ขึ้น/ตก

• สักการะองค์ พระธาตุจอมทอง เพื่อความเป็นสิริมงคล

• แวะ มณฑปพระเจ้าทันใจ เพื่อขอพร

• เดินชมวิหารและลวดลายปูนปั้นล้านนา

• ถ่ายภาพวิวพาโนรามาของเมืองพะเยาจากยอดดอย

ค่าเข้าชม:

• ไม่เสียค่าเข้าชม

เวลาเปิด–ปิด:

• เปิดให้เข้าชมทุกวัน: ประมาณ 06.00 น. – 18.00 น.