“ป้อมเพชรมีผังเป็นรูปหัวลูกศร สร้างด้วยศิลาแลงแข็งแรง และเป็นส่วนสำคัญของระบบป้องกันและผังเมืองในอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร”
ป้อมเพชร (Pom Phet Bastion) เป็นป้อมปืนที่ตั้งอยู่บนแนวกำแพงเมืองด้านทิศเหนือ ลักษณะเป็นป้อมหัวลูกศร มีบันไดทางขึ้นค่อนข้างลาดเอียงเพื่อความสะดวกในการชักลากปืนใหญ่ขึ้นประจำป้อม โครงสร้างของป้อมเป็นแบบป้อมปืนยุโรป ซึ่งสันนิษฐานว่าน่าจะสร้างขึ้นในระหว่างสมัยสุโขทัยตอนปลายถึงสมัยอยุธยาตอนต้น (พุทธศตวรรษที่ 20-21)
ป้อมเพชรถูกสร้างขึ้นเพื่อทำหน้าที่เป็นป้อมปืนใหญ่และจุดสังเกตการณ์ เพื่อป้องกันข้าศึกที่มาจากทางเหนือ โดยออกแบบให้สามารถยิงป้องกันได้หลายทิศทางอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งสะท้อนถึงยุทธศาสตร์การป้องกันเมืองในสมัยโบราณ
โครงสร้างของป้อมสร้างด้วย ศิลาแลงขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นวัสดุก่อสร้างหลักของเมืองกำแพงเพชรในสมัยโบราณ ทำให้ป้อมมีความแข็งแรง ทนทานต่อสภาพอากาศและการสึกกร่อนตามกาลเวลา ผังป้อมหัวลูกศรช่วยให้ป้องกันศัตรูจากหลายทิศทางได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ปัจจุบันป้อมเพชรยังคงสภาพสมบูรณ์และได้รับการอนุรักษ์อย่างดี นักท่องเที่ยวสามารถเห็นโครงสร้างหลักของป้อม ฐานราก และบันไดลาดเอียงที่เป็นเอกลักษณ์ได้อย่างชัดเจน นอกจากนี้ ป้อมเพชรยังอยู่ใกล้กับ แนวกำแพงเมืองและประตูเมืองอื่น ๆ ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถเดินชมต่อเนื่องได้ ทำให้การเยี่ยมชมป้อมเพชรเป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาประวัติศาสตร์และสถาปัตยกรรมเมืองเก่ากำแพงเพชร
ป้อมเพชรถือเป็นส่วนสำคัญของ อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร และเป็นหลักฐานสำคัญที่สะท้อนถึงระบบป้องกันเมืองและสถาปัตยกรรมโบราณ ทำให้มีคุณค่าทางวัฒนธรรมและความสำคัญในฐานะแหล่งมรดกโลก
วิธีการเดินทาง
โดยรถยนต์ส่วนตัว:
-
จากตัวเมืองกำแพงเพชร ขับไปทางถนนพิษณุโลก–กำแพงเพชร หรือถนนหลักเข้าสู่เขตเมืองเก่า
-
เมื่อถึงบริเวณแนวกำแพงเมืองด้านทิศเหนือ ให้สังเกตป้อมเพชรซึ่งตั้งอยู่ริมถนน
-
สามารถจอดรถได้บริเวณริมถนนใกล้เคียง (โปรดระมัดระวังเรื่องพื้นที่จอด เนื่องจากเป็นถนนสาธารณะ)
โดยรถจักรยานหรือเดินเที่ยว:
-
ป้อมเพชรอยู่ใจกลางเขตเมืองเก่า สามารถเดินหรือปั่นจักรยานชมแนวกำแพงเมืองและประตูเมืองอื่น ๆ ได้อย่างสะดวก
-
เส้นทางรอบ ๆ ป้อมเหมาะสำหรับการเดินเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ใช้เวลาเดินประมาณ 30–45 นาทีในการชมบริเวณรอบป้อมและแนวกำแพงเมือง
โดยรถสาธารณะ / แท็กซี่:
-
สามารถใช้บริการแท็กซี่หรือรถรับจ้างในตัวเมืองกำแพงเพชร
-
แจ้งคนขับว่าไป ป้อมเพชร หรือ แนวกำแพงเมืองด้านทิศเหนือ
-
แนะนำให้นักท่องเที่ยวลงใกล้ป้อมเพื่อเดินชมบริเวณได้สะดวก
คำแนะนำ
-
เลือกถ่ายภาพในช่วงเช้าตรู่หรือช่วงเย็นเพื่อแสงสวยและอากาศไม่ร้อนจัด
-
ชมป้อมเพชรควบคู่กับการเดินชมแนวกำแพงเมืองและประตูเมืองอื่น ๆ ในบริเวณใกล้เคียง
-
สวมรองเท้าที่เหมาะสมสำหรับเดินบนพื้นศิลาแลงที่ขรุขระ
-
พกน้ำดื่มและหมวกป้องกันแดด เนื่องจากเป็นโบราณสถานกลางแจ้ง
-
ใช้เวลาประมาณ 30–45 นาทีในการชมป้อมและรอบบริเวณอย่างเต็มที่
ค่าเข้าชม:
- ไม่มีค่าเข้าชม (สามารถเข้าชมได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย เนื่องจากเป็นโบราณสถานที่ตั้งอยู่บนแนวกำแพงเมืองติดถนนสาธารณะ)
เวลาเปิด–ปิด:
- เวลาทำการอย่างเป็นทางการ (อ้างอิงจากอุทยานประวัติศาสตร์): 08:30 น. – 16:30 น. (เปิดทุกวัน)
หมายเหตุ: ท่านสามารถชมความงามของป้อมเพชรจากด้านนอกแนวกำแพงได้ตลอดเวลา แต่เวลาดังกล่าวคือเวลาที่เหมาะสมสำหรับการเข้าชมอย่างเป็นทางการ