โบราณสถานป้อมทุ่งเศรษฐี หรือ ป้อมทุ่งเศรษฐี (Thung Setthi Fortress) ตั้งอยู่ทาง ทิศใต้ของเมืองนครชุม ฝั่งตะวันออกของ แม่น้ำปิง บริเวณ ถนนพหลโยธิน ใกล้วัดเก่าแก่หลายแห่ง เช่น วัดหนองพิกุล, วัดซุ้มกอ และ วัดหนองลังกา ป้อมนี้เป็นส่วนหนึ่งของ ระบบป้องกันเมืองนครชุม ซึ่งเป็น เมืองคู่แฝดของเมืองกำแพงเพชรโบราณ

สถาปัตยกรรม:
ป้อมทุ่งเศรษฐีก่อสร้างด้วย ศิลาแลง แข็งแรง มีรูป สี่เหลี่ยม กว้าง 83.5 เมตร สูงประมาณ 6 เมตร มี ประตูทางเข้ากลางป้อมทั้ง 4 ด้าน เชิงเทินกว้างสามารถเดินหลีกกันได้ ฐานป้อมใต้เชิงเทินมี ห้องและทางเดินต่อกัน มุมป้อมทั้งสี่มี ป้อมยื่นออกพร้อมรูมองติดพื้น การตกแต่งบนกำแพงยังมี ใบเสมา ให้เห็น ปัจจุบันด้าน ทิศเหนือถูกรื้อออก เหลือเพียง 3 ด้าน แต่ โครงสร้างโดยรวมยังมั่นคง สะท้อนถึง อิทธิพลสถาปัตยกรรมตะวันตก ที่เข้ามาในสมัย อยุธยาตอนกลาง

ความสำคัญทางประวัติศาสตร์:
ป้อมทุ่งเศรษฐีเป็นส่วนหนึ่งของ เมืองนครชุม และมีบทบาทสำคัญในการ ป้องกันเมืองในสมัยอยุธยาตอนกลาง นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งค้นพบ พระเครื่องลือชื่อของเมืองกำแพงเพชร เช่น พระซุ้มกอ, ลีลาเม็ดขนุน, ทุ่งเศรษฐี และ กำแพงเขย่ง ซึ่งเป็นตัวแทนของ ศิลปะและความเชื่อในอดีต ทำให้ป้อมนี้มี คุณค่าทางสถาปัตยกรรมและโบราณวัตถุ

สภาพปัจจุบันและการอนุรักษ์:
ปัจจุบันป้อมยังคง ความแข็งแรงและโครงสร้างชัดเจน แม้ว่าด้าน ทิศเหนือจะถูกรื้อออก กรมศิลปากรและ อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร ดูแลรักษาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ป้อมคงสภาพสำหรับ นักท่องเที่ยวและการศึกษา

การเชื่อมโยงโบราณสถานใกล้เคียง:
นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางชมป้อมควบคู่กับ วัดเก่าแก่รอบ ๆ เช่น วัดหนองพิกุล, วัดซุ้มกอ, วัดหนองลังกา เพื่อสัมผัส ประวัติศาสตร์ของเมืองนครชุม อย่างครบถ้วน

การขึ้นทะเบียน:
กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนเป็น โบราณสถาน พ.ศ. 2505 และป้อมทุ่งเศรษฐีเป็นส่วนหนึ่งของ อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร ซึ่งได้รับการขึ้นทะเบียนเป็น มรดกโลก

โดยรถยนต์ส่วนตัว:

• จากตัวเมืองกำแพงเพชร ขับรถตาม ถนนพิษณุโลก/ถนนหลัก เข้าสู่ ถนนทางหลวงหมายเลข 101 (กำแพงเพชร–สุโขทัย)

• ขับตรงไปประมาณ 5–6 กิโลเมตร เมื่อถึง แม่น้ำปิง ให้ข้ามสะพานไปยัง ฝั่งตะวันตกเข้าสู่ตำบลนครชุม

• ป้อมทุ่งเศรษฐีตั้งอยู่ริม ถนนพหลโยธิน ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำปิง สามารถมองเห็นป้อมชัดเจนจากถนน

โดยรถจักรยานยนต์:

• ใช้เส้นทางเดียวกับรถยนต์ สามารถจอดบริเวณ ริมถนนใกล้ป้อม หรือใช้ จุดจอดรถของวัดใกล้เคียง เช่น วัดหนองพิกุล

โดยรถโดยสารสาธารณะ:

• จากตัวเมืองกำแพงเพชร ขึ้น รถสองแถวหรือรถตู้ ไปนครชุม

• ลงที่บริเวณ ถนนพหลโยธินหน้าป้อมทุ่งเศรษฐี จากนั้น เดินเท้าเข้าสู่ตัวป้อม

1. การเดินชม: เดินชมรอบป้อมได้รอบด้าน เชิงเทินและห้องใต้ฐานป้อมสามารถชมโครงสร้างใกล้ชิด

2. เส้นทางเชื่อมต่อโบราณสถานใกล้เคียง: แนะนำเที่ยวควบคู่กับ วัดหนองพิกุล, วัดซุ้มกอ, วัดหนองลังกา เพื่อทริปเต็มวัน

3. เวลาที่เหมาะสม: ควรเยี่ยมชม ก่อนเวลา 17.00 น.

4. อุปกรณ์และข้อควรระวัง: รองเท้าที่เหมาะสม, หมวก, ร่ม, น้ำดื่ม; ระวัง พื้นบางจุดอาจไม่เรียบหรือชำรุด

5. การถ่ายภาพ: จุดถ่ายภาพยอดนิยมคือ มุมกำแพงและรูมองติดพื้น ช่วงเย็นแสงธรรมชาติสวย

ค่าเข้าชม:

• ไม่เก็บค่าเข้าชมป้อมทุ่งเศรษฐีโดยตรง (ไม่มีค่าแยกจากอุทยานประวัติศาสตร์หลัก)

เวลาเปิด–ปิด:

• 9:00–17:00 น. (อาจมีการเปลี่ยนแปลง ควรตรวจสอบกับ อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร ก่อนเข้าชม)